Ömer Hayyam 971 Yaşında

TÜRK MEDENİYETLERİNDE ASTRONOMİ ASTROLOJİ ve MÜNECCİMBAŞILIK TARİHİ Kitabımdan ''ÖMER HAYYAM' ı 971. Yaş gününde saygı dua ve minnetle anıyoruz''

Ömer Hayyam Türkmenistan’ın Merv şehrinde Astronomi ve Astroloji üzerine çok önemli çalışmalar yapmış ve çalışmalarının doğruluğu ile takdir toplamıştır. Ne yazık ki günümüzde Ömer Hayyamı pek çoğumuz sadece yazdığı şiirler den tanıyor ve onun tıp fizik cebir astronomi ve astroloji adına çalışmalarını bilmiyoruz. Uluğ bey Yunanistanın önemli bilim adamlarından Hipparkhos’tan 16 asır sonra bir ilkin altına imza atarak esinlenmeden tekrarlara düşmeden taklit etmeden kendi hesaplamaları ve gözlemleri ile kaleme aldığı Zic-i Uluğbey eseri tabloları pek çok yanlış hesaplamayı ortadan kaldırmıştır.

Batlamyus ve Abdurrahman Sufi’nin çalışmalarında eksik kalmış konuları pek çok hesaplama  yanılışı ve yeni yıldızların konumları onun eserinde doğrusu ile öğrenmiş olduk. Selçuklular da İsfahan’da kurulan Melikşah Rasathanesi ise 30 yıl kadar varlığını sürdürmüş özellikle Celali takvimi düzeninin kurulmasına dönük rasatların yapıldığı bilinmektedir. Ömer Hayyam ve dönemin diğer bilim adamları da bu rasathane de görev yapmışlardır. İslam dünyası ve Uzak doğu ülkeleri arasında bilim eğitim fikir alışverişinin yoğunluk kazandığı araştırmalarının arttığı bir dönem olmuştur.

Osmanlı Devletinin resmi takvimi Hicri takvim olmasına rağmen 365 366 günlük Celali takvimleri esas alındığı dönemler olmuştur. Bunda Eski Zic’lerin hem de Selçukluların etkisi olduğunu kabul edilmektedir. Güneşin yıllık döngüsünde Koç burcu başladığı ilkbahar noktasından geçiş gününden itibaren NEVRUZ burçlar çemberinde her 30 günlük geçişinde bir ay olduğu ve belli bir burçta olduğu kabul edilmiştir. Celali takvimi Selçuklu Sultanı Melikşah emri ile Ömer Hayyam ve ekibi tarafından hazırlanmıştır. Osmanlı döneminde pek çok şey Selçuklu döneminden örnek alınmıştır. Her kültür bir önceki dönemin kültüründen etkilenmiş ve pek çok alanda uygulamıştır.